Cztery piękne dęby rosnące w lesie w Wygodzie są już bezpieczne, zakończyła się bowiem procedura uznania ich za pomniki przyrody, której ostatnim elementem była wrześniowa decyzja Rady Gminy Wola Krzysztoporska. Objęcie ochroną prawną drzew i otoczenie ich szczególną opieką pozwoli na zachowanie ich dla przyszłych pokoleń. Na razie nasze drzewa są w dobrej kondycji zdrowotnej, a ich wartość przyrodnicza wynika z okazałych rozmiarów i wieku. Eksperci oceniają, że drzewa mają ok. 150 – 200 lat.
Gdyby ktoś chciał je w lesie odnaleźć, to drzewa rosną na działce ewidencyjnej 219 (drzewo W1) i działce 218 (W2, W3, W4) w obrębie Wygoda i są oznaczone specjalnymi tabliczkami.
Jak duże są nasze dęby szypułkowe (Quercus robur L.)? Ich wielkość i kondycję oceniono podczas specjalnej ekspertyzy dendrologicznej w październiku 2021 r. Czym charakteryzują się nasze leśne gwiazdy?
Drzewo W1 (z krzyżem)
– obwód w pierśnicy (1,3 m) – 425 cm
– maksymalna średnica korony – 20 m
– wysokość drzewa- 33 m
Drzewo rośnie przy skrzyżowaniu duktów leśnych. Na pniu drzewa znajduje się drewniany krzyż. Pień drzewa z ubytkiem wewnętrznym kominowym. Na pniu widać liczne wloty do tego ubytku (dziuple) powstałe po wyłamanych konarach. U nasady pnia, pomiędzy nabiegami korzeniowymi, także można zauważyć wloty do ubytku. Korona drzewa jest wysoko osadzona. W koronie widoczne jest wydzielanie się grubego i średniego suszu. Widoczna jest również penetracja drewna przez szkodniki owadzie (liczne otwory i kanaliki w miejscach żerowania). Aktualny stan drzewa jest typowy dla naturalnych procesów zachodzących przy starych drzewach (wyłamania, wypróchnienia, zwarcia koron), rosnących wiele lat w środowisku leśnym.
Stan kondycji drzewa w skali Pacyniaka i Smólskiego – 2-3 (5-stopniowa skala oceny stanu zdrowotnego drzewa – im wyższy stopień, ty kondycja drzewa gorsza).
Drzewo W2
– obwód w pierśnicy (1,3 m) – 311 cm
– maksymalna średnica korony – 13 m
– wysokość drzewa – 21 m
Drzewo rośnie na skraju leśnej drogi. Stojąc na drodze, w jego pobliżu w zasięgu wzroku są drzewa W1 i W3. Spośród czterech drzew ma najmniejsze parametry dendrometryczne. Pień drzewa pełny, lekko wygięty, widoczny na całej swej długości. Na pniu drzewa narośla i zniekształcenia (wirusowe?), brak otwartych ubytków wgłębnych. Korona drzewa wąska, nawet jak na leśne warunki, w jakich drzewo rośnie. W koronie silnie wydzielający się susz średni i gruby.
Stan kondycji drzewa w skali Pacyniaka i Smólskiego – 3.
Drzewo W3
– obwód w pierśnicy (1,3 m) – 490 cm
– maksymalna średnica korony – 33 m
– wysokość drzewa – 34 m
Drzewo rośne wewnątrz lasu. Posiada największe wymiary spośród czterech drzew. Pień pełny, bez ubytku wewnątrz, u nasady mocno „wsparty” rozszerzającymi się nabiegami korzeniowymi, co wpływa korzystnie na jego stabilizację. Na pniu duże narośle wirusowe (?), u nasady drobne ubytki powierzchniowe bez wpływu na kondycję drzewa. Dąb ma dużą wysokość oraz rozłożystą koronę przerastającą otaczające go drzewa. W koronie stosunkowo niewiele suszu, co świadczy o jego dobrej kondycji.
Stan kondycji drzewa w skali Pacyniaka i Smólskiego – 1-2.
Drzewo W4
– obwód w pierśnicy (1,3 m) – 390 cm
– maksymalna średnica korony – 24 m
– wysokość drzewa – 32 m
Drzewo rośne wewnątrz lasu, w odległości kilkudziesięciu metrów od szerokiej, częściowo utwardzonej drogi przecinającej teren leśny. Pień drzewa lekko odchylony od pionu w stronę północną. Na pniu drzewa, u jego nasady od strony południowej, widoczny jest ubytek wgłębny w ostatniej fazie zarastania. Rozmiary blizny oraz widoczny na poziomie gruntu wrośnięty beton może świadczyć o próbie zabezpieczania onegdaj tego ubytku. Korona drzewa zwarta, gęsta, z licznymi drobnymi pędami odroślowymi w dolnej partii, powstałymi z tzw. pąków uśpionych. Część z nich przysycha.
Stan kondycji drzewa w skali Pacyniaka i Smólskiego – 2-3.
Wszystkie drzewa spełniają kryterium wymiarowe, jeżeli chodzi o obwód ich pni mierzony w pierśnicy (pomnikiem przyrody może zostać dąb szypułkowy o obwodzie powyżej 300 cm), a ekspert ocenił, że drzewa te znajdują się w przedziale wiekowym zbliżonym do 150 – 200 lat.
Z wnioskiem o ustanowienie ich pomnikiem przyrody wystąpił do Urzędu Gminy Wola Krzysztoporska Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego – Oddział Terenowy Nadpilicznych Parków Krajobrazowych w Moszczenicy. Gmina zwróciła się o zajęcie stanowiska w tej sprawie do właściciela terenu, czyli Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, Nadleśnictwo Piotrków z siedzibą w Łęcznie. Nadleśnictwo poparło inicjatywę objęcia ochroną prawną rzeczonych drzew, a ostatecznie uchwałą zatwierdziła ten fakt Rada Gminy Wola Krzysztoporska.
Wprowadzenie ochrony pozwoli na pełniejsze zabezpieczenie przed bezmyślnym niszczeniem cennych walorów przyrodniczych drzew.
Zdjęcia:
W wizji w terenie wzięli udział: Maciej Sobański, starszy specjalista w Zespole Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego, Piotr Misztela z Lasów Państwowych, Szymon Kielan – starszy strażnik Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego i Monika Jarzecka z Referatu Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Gminy Wola Krzysztoporska.
Fot. Anna Wiktorowicz
Dąb W1
Dąb W2
Dąb W3
Dąb W4
