Koło Gospodyń Wiejskich w Mąkolicach działa już od ponad 50 lat. Przypominamy historię Koła.
Przenieśmy się do roku 1965, kiedy to z inicjatywy mieszkanek powstało Koło Gospodyń Wiejskich w Mąkolicach. Pierwsze zebranie zorganizowano w domu państwa Kaczorów w obecności przedstawiciela Powiatowego Związku Kółek i Organizacji Rolniczych z Piotrkowa Trybunalskiego. Wybrano wówczas zarząd, w skład którego weszły panie: Zofia Błaszczyk jako przewodnicząca oraz Stefania Pastusik, Sabina Pieprzowska, Teresa Grzejdziak i Elżbieta Filipek. Na uwagę zasługuje fakt, iż do Koła wstąpiło wówczas aż 60 pań.
Główne cele, jakie organizacja sobie postawiła, to pozyskiwanie funduszy na zakup sprzętu do wypożyczalni naczyń oraz szatkownicy do kapusty. Pieniądze na te cele pochodziły z dochodów za zabawy taneczne. Koło organizowało kursy pieczenia i gotowania, pokazy oraz konkursy, np. na najładniejszy ogródek w wiosce. Członkinie wspólnie wyjeżdżały na wycieczki turystyczno-krajoznawcze, m.in. do Oświęcimia, Lichenia, Łowicza, Warszawy czy w Góry Świętokrzyskie.
We współpracy z Kółkiem Rolniczym organizowano wakacyjne dziecińce dla miejscowych maluchów w wieku od 3 do 7 lat i wakacje dla dzieci na czas prac polowych. Przez wiele lat prowadzono zespołowy odchów kurcząt oraz współpracowano z Ochotniczą Strażą Pożarną w Mąkolicach w czasie budowy nowej, murowanej strażnicy (1981 – 1983). Panie Zofia Błaszczyk i Stefania Pastusik weszły w skład komitetu budowlanego.
Zwieńczeniem trudu, olbrzymiego nakładu pracy i zaangażowania druhów OSP i pań z KGW, a także całej społeczności lokalnej był dzień 29.07.1984 r., kiedy to nowa strażnica została oddana do użytku. Kobiety wykazywały się wówczas niebywałą aktywnością społeczną. Funkcjonowaniu KGW sprzyjała także pomoc finansowa (płynąca z Funduszu Rozwoju Rolnictwa) na zakup sprzętu i maszyn niezbędnych do prowadzenia domu, ogrodu czy hodowli zwierząt.
20 sierpnia 1985 roku to kolejna przełomowa data w dziejach KGW Mąkolice. Wtedy to wybrano nowy zarząd, w skład którego weszły – przewodnicząca: Dorota Płosza, zastępca przewodniczącej: Halina Gniewaszewska, sekretarz: Emilia Gruszczyńska, skarbnik: Anastazja Kowalska. Wybrano również Komisję Rewizyjną, w skład której weszły panie: Małgorzata Kurdek – przewodnicząca oraz członkinie: Krystyna Antczak i Alina Lasota. W zebraniu tym wzięły udział 52 członkinie. W czasie obrad omawiano sprawy dotyczące zakupu naczyń do wypożyczalni, przygotowanie dożynek oraz zapisy na kurczęta, gęsi i kaczki. W tym samym roku została zorganizowana zbiórka pieniędzy na zakup nowych naczyń do wypożyczalni. Nowy zarząd chętnie współpracował z OSP, angażując się w organizację wielu uroczystości (nadanie sztandaru w czerwcu 1986 roku, otrzymanie samochodu bojowego w 1987 roku) oraz dbając o wystrój sali (kupno firan, karniszy czy farb do malowania ścian).
Od początku działalności Koło było ważną komórką społeczną na wsi, chociażby ze względu na dystrybucję piskląt i paszy. Przez kilkanaście lat rozprowadzano z wylęgarni pisklęta drobiu domowego, co było nie lada wyzwaniem, ponieważ o dostawie piskląt trzeba było zawiadomić każdego osobiście – nie było wówczas telefonów. W sezonie od stycznia do marca gospodynie kupowały ok. 2000 szt. piskląt kurzych, 500 szt. kaczych oraz 200 szt. indyczych. Wtedy kura była oczkiem w głowie gospodyni.
Któż z nas nie pamięta szatkowania kapusty, deptania jej w beczce, zapachu i smaku jej kiszenia. Kiszenie odbywało się zawsze po zakończeniu prac polowych. Kapustę szatkowano szatkownicą skrzynkową wypożyczoną z koła. Każda gospodyni posiadała recepturę oraz metodę kiszenia kapusty, a szatkownica wędrowała od domu do domu.
W latach 80. organizowano liczne pokazy kulinarne, kursy pieczenia ciast, Dzień Kobiet, wycieczki oraz zabawy taneczne, andrzejkowe, sylwestrowe. W tamtych czasach zabawy taneczne były bardzo popularne. Gdy chciano urządzić taką zabawę, to co najmniej miesiąc wcześniej trzeba było zorganizować zespół muzyczny, załatwić wszelkie pozwolenia, kupić artykuły do bufetu, przygotować bilety wstępu i poświęcić na te czynności mnóstwo czasu. W ciągu roku organizowano około 4 zabaw tanecznych. Z zysków stopniowo uzupełniano wypożyczalnię naczyń. Tak więc członkinie KGW miały ogromny wpływ na lokalne życie społeczne, kulturalne i rozrywkowe.
Koło propagowało również ideę postępu, promując nowości pojawiające się na rynku. W 1987 roku wystąpiono z pismem do Gospodarki Komunalnej w Piotrkowie Trybunalskim o możliwość przydziału kuchni gazowej i 3 butli oraz założenia gazu u gospodyń.
Panie podejmowały również działania w zakresie zwiększenia udziału dzieci rolników w lecznictwie uzdrowiskowym, przeznaczając część swoich dochodów na sanatorium dzieci wiejskich w Rabce.
Członkinie nie tylko świetnie gotowały, ale też pięknie śpiewały i robiły wieńce dożynkowe. Na wielu fotografiach można podziwiać ich działalność w kultywowaniu folkloru, rękodzieła i sztuki ludowej. Tradycją było uczestnictwo w dożynkach parafialnych w kościele p.w. Przenajświętszej Trójcy w Bogdanowie. Od wielu lat przynoszono do ołtarza chleby, przepiękne wieńce dożynkowe, kosze z owocami i warzywami oraz przyśpiewki, które rozsławiły koło na okolicę. Co roku brano udział w obchodach Dni Gminy, dożynkach gminnych, Święcie Niepodległości czy koncertach noworocznych.
Lata 90. nie były dobrym czasem dla kół, wiele z nich zostało rozwiązanych, duża część zawiesiła działalność, ale mąkolickie przetrwało.
Nowe otwarcie dla Koła przyniósł początek XXI wieku. Stało się ono bardzo aktywne na wielu płaszczyznach. Panie brały udział w konkursach kulinarnych, regionalnych oraz sportowo-rekreacyjnych organizowanych przez GOK w Woli Krzysztoporskiej. Koło zdobywało liczne nagrody i wyróżnienia:
– 2006 rok – „Ziemniak – królewskie warzywo na polskim stole”,
– 2007 rok – „Tłusty Czwartek – najzabawniejszy wypiek”,
– 2007 rok – „Kapusta – królewskie warzywo na polskim stole”,
– 2007 rok – III miejsce w konkursie „Ocalić od zapomnienia – konkurs przyśpiewek i piosenek biesiadnych na sportowo”,
– 2008 rok – I miejsce w konkursie „Danie z przyśpiewką”,
– 2009 rok – „Sałatek wiosennych moc – czar młodych pędów. 100 sposobów podania polskiej szynki”,
– 2010 rok – II miejsce w konkursie „Sprawność fizyczna i zdrowie” połączone z biesiadą „W jednej idą parze”, II m. w konkurencji „Bieg w płetwach”, III m. w konkurencji „Wbijanie gwoździa na czas”, III m. w konkurencji „Utwór biesiadny”,
– w latach 2006 – 2011: „Stoły Wielkanocne – tradycja i współczesność”,
– lata 2012 – 2013: konkurs kulinarno-sportowy „Wesoła majówka”,
– 2008 rok – wyróżnienie w rejonowym festiwalu „Tradycje Bożonarodzeniowe” w Sławnie,
– w latach 2009 – 2019: udział w konkursie „Stoły wigilijne – kulinarne artystyczne dziedzictwo w potrawach i ozdobach bożonarodzeniowych”,
– w latach 2013 – 2018: udział w sześciu edycjach konkursu kulinarnego pod hasłem „Smaki królowej Bony”, w V edycji – I miejsce,
– 2019 rok – II miejsce w konkursie plastycznym „Pozwól mi się namalować”.
Panie wyznaczały również trendy w modzie. Pierwsze stroje składające się z kolorowych spódnic i czarnych bluzek powstały w pracowni krawieckiej Elżbiety Kwiecień, która samodzielnie je zaprojektowała i własnoręcznie uszyła. Panie prezentowały się w nich niezwykle elegancko na różnych uroczystościach, m.in. podczas konkursu pod hasłem „Danie z przyśpiewką” w 2008 roku. Wówczas to przed licznie zebraną publicznością wyśpiewały I miejsce. Występ grupy zachwycił nie tylko jury konkursowe, ale również publiczność. To właśnie podczas tego konkursu okazało się, że nasze gospodynie potrafią nie tylko gotować, pięknie podać do stołu smakowite dania, ale również potrafią dobrze śpiewać, tworzyć własne teksty i zaprezentować się na scenie. Stąd zrodził się zamysł, aby aspiracje i talenty pań z KGW zaowocowały utworzeniem zespołu. Zaangażowanie w działalność zespołu utworzonego przy Gminnym Ośrodku Kultury umożliwiła dalszy rozwój artystyczny paniom, którym śpiew sprawia radość i które chcą się nią podzielić z innymi. W ten sposób powstał zespół Pasjonatki.
Zmieniające się modowe trendy to wyznacznik czasu i ta zmiana również była widoczna w stylu naszych gospodyń. Tym razem postawiono na stylowe sukienki, a ostatnio również zamówiono nowe stylizacje zarówno dla pań, jak i panów należących do koła.
Zakres działalności koła był systematycznie wzbogacany o nowe inicjatywy i dostosowywany do zmieniających się warunków. Na uwagę zasługują festyny i pikniki rodzinne, które były okazją do podkreślenia roli i znaczenia rodziny, propagowania idei związanej z ochroną zdrowia, profilaktyką, a także podpowiedzią, jak mądrze spędzić czas wolny. Zarówno najmłodsi, jak i dorośli mogli wziąć udział w zabawach, warsztatach tanecznych i konkursach. Festyny odbyły się w latach 2012, 2018, 2020 i 2021.
17 grudnia 2018 roku koło zostało wpisane do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich prowadzonego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa pod nazwą Koło Gospodyń Wiejskich w Mąkolicach „Mąkoliczanki”. Funkcję przewodniczącej Koła niezmienne od 34 lat pełniła pani Dorota Płosza, zastępcą była Natalia Stelmaszczyk, a członkiem zarządu Emilia Gruszczyńska.
Rok 2019 obfitował również w wiele ciekawych przedsięwzięć. W maju zorganizowano wielkie sprzątanie wioski. Aktywne uczestnictwo w tej akcji przyczyniło się do integracji lokalnej społeczności.
28 września 2019 roku uroczyście świętowano otwarcie odnowionego Domu Ludowego, placu zabaw i siłowni. Obiekt ten służy pielęgnowaniu tradycji, tożsamości oraz jest miejscem działalności KGW i OSP. Jednym z organizatorów tej uroczystości były członkinie KGW, które dbają o to, aby był on bezpieczny, przyjazny, czysty i służył jak najdłużej.
W październiku 2019 odbyła się wycieczka do pięknego miasta królewskiego, malowniczo ulokowanego na wzgórzach nad Wisłą – Sandomierza.
Organizacji udaje się również z efektem pozyskiwać środki zewnętrzne, a przykładem jest projekt „Mąkolickie kulinarne ABC” dofinansowany w ramach Programu Mikrogranty „Łódzkie na plus – 2019”. W ramach projektu powstał wyjątkowy kalendarz z przepisami na tradycyjne potrawy lokalne oraz przeprowadzono warsztaty kulinarne.
Koło od kilkudziesięciu lat systematycznie organizowało bale sylwestrowe, którym towarzyszyło pyszne jedzenie, dobra zabawa i oczywiście szampan. Ostatni taki bal odbył się w 2019 roku.
Rok 2020 to trudny czas dla wszystkich z powodu pandemii COVID-19. Przed wprowadzeniem obostrzeń w lutym odbył się bal karnawałowy oraz spotkanie z okazji Dnia Kobiet.
Włączono się również w pomoc dla Laury – dziewczynki cierpiącej na rzadką chorobę genetyczną AGS. Mieszkańcy Mąkolic gościli wówczas w swoich domach dwóch chłopaków – Marcina i Radka, którzy charytatywnie maszerowali od Tarnowskich Gór na Mazury, zbierając fundusze na pomoc dla tej dziewczynki. Koło wsparło dwóch chłopaków w ich wędrówce, nie tylko zapewniając im wikt i opierunek, ale również wpłacając niewielką kwotę na leczenie Laury.
2020 rok to również rok jubileuszowy. Koło obchodziło 55-lecie działalności. Jubileuszowe święto świadczyło o tym, że wszystko to, co zostało wypracowane przez pokolenia, nie uległo zapomnieniu i żywimy nadzieję, iż nie zniknie ze świadomości młodych mieszkanek.
W listopadzie KGW włączyło się w akcję wspierania hodowców chryzantem. Kilkaset ich sztuk ozdobiło Dom Ludowy oraz wszystkie kapliczki i przydrożne krzyże w Mąkolicach.
Dotację z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przeznaczono na doposażenie kuchni oraz sali spotkań w Domu Ludowym w Mąkolicach. Zakupiono naczynia do kuchni, wózek transportowy oraz komody. Dużego wsparcia udzielił również wójt Roman Drozdek, przeznaczając z budżetu gminy 6.000 zł na zakup 20 stołów i ponad 70 krzeseł do sali spotkań.
Rok 2021 rozpoczęto od kultywowania polskiej tradycji – wizyty przebierańców w Urzędzie Gminy. Pojawił się ksiądz, pielęgniarka, diabeł, dziecko, panna młoda i jej narzeczony, babcia, służąca i cyganka. Były też tańce, śpiewy i życzenia dla wójta gminy Romana Drozdka.
Działalność koła i w tym roku przejawiała się w udziale w wielu niezwykłych akcjach charytatywnych. Na uwagę zasługuje udział w Kiermaszu Przysmaków i Słodkości. Dochód ze sprzedaży pyszności przeznaczony został dla małego Gabrysia, który czekał na skomplikowaną operację rączki. Włączono się również w pomoc dla Wiktorka i Zosi.
W czerwcu odbył się piknik rodzinny, który stanowił doskonałą okazję do spotkania się mieszkańców, odbudowania relacji po pandemii i czasie izolacji, a przede wszystkim był czasem dobrej zabawy. Podczas pikniku mieszkańcy Mąkolic uroczyście pożegnali księdza Tomasza Błaszczyka, wikariusza parafii Bogdanów. Były łzy wzruszenia i życzenia wielu łask bożych w nowej parafii.
W sierpniu tradycyjnym wieńcem dożynkowym i udziałem we mszy świętej w bogdanowskim kościele dziękowano za tegoroczne plony.
Członkowie Koła kultywują tradycje, obyczaje, promują ludową kulturę i sztukę oraz przysmaki regionalnej kuchni, aktywizują lokalne społeczności, wspierają rozwój przedsiębiorczości, integrują mieszkańców oraz przepięknie śpiewają.
W dniu 15 listopada 2021 roku odbyło się zebranie sprawozdawczo-wyborcze. Na spotkaniu pani Dorota Płosza złożyła rezygnację z dalszego prowadzenia Koła. Funkcję przewodniczącej koła pełniła nieprzerwanie przez 36 lat. Za długoletnią pracę społeczną, zaangażowanie i wkład włożony w rozwój wsi i gminy serdeczne podziękowania i wyrazy uznania na ręce pani Doroty złożył wójt gminy Wola Krzysztoporska Roman Drozdek. Słowa podziękowania i kwiaty wręczyły członkinie Koła i sołtys wsi –Emilia Gruszczyńska. Na zebraniu wszyscy jednogłośnie przyznali pani Dorocie tytuł Honorowego Członka KGW „Mąkoliczanki”. Podczas zebrania wybrano też nowy zarząd.
Nową przewodniczącą została Natalia Stelmaszczyk, a zastępcą przewodniczącej Marta Janik. Do nowego zarządu zostali wybrani również: Anna Bajdzienko, Elżbieta Kasztelan, Aneta Kubera, Sylwester Siedlecki. W skład Komisji Rewizyjnej weszły: Krystyna Antczak, Emilia Gruszczyńska i Lidia Sokołowska. Koło Gospodyń Wiejskich „Mąkoliczanki” liczy obecnie 50 członków (w tym 5 panów) i jest jednym z najliczniejszych kół na terenie gminy Wola Krzysztoporska.
(Tekst: Ewelina Kacperska)
Fot. KGW Mąkolice
